Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası

Avrupa Birliği’ne üye ülkeler dışından nitelikli iş gücünün Almanya’ya gelişini kolaylaştırmayı amaçlayan “Nitelikli İş Gücü Göç Yasası” Almanya Federal Cumhuriyeti’nde 1 Mart 2020’de yürürlüğe girmiştir.

Bu yasanın yürürlüğe girmesiyle Almanya, Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşları dışındaki kişilere kapılarını açmış bu doğrultuda Türk vatandaşları da Almanya’da iş bulma hakkına sahip olmuştur. Böylece, vize başvuruları Nitelikli İş Gücü Göçü yasasının hükümlerine göre değerlendirilmeye başlanmıştır.

Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası’nın Amacı Nedir?

Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası‘yla; Avrupa Birliği üyesi dışındaki ülkelerden nitelikli iş gücünün (yüksek öğrenim görmüş kişiler ve nitelikli meslek eğitimi almış kişiler) Almanya iş piyasasına göç etmesi amaçlanmaktadır.

Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası Kimlere Nasıl Bir imkan Sağlamaktadır?

Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı nitelikli iş gücüne sahip kişiler (herhangi bir mesleki yeterliliğe (Meslek Lisesi Diploması-Kalfalık Belgesi) ya da bir üniversite diplomasına sahip olmalı ve ayrıca yeterli seviye de Almanca bilmeniz de gerekmektedir.) belirlenen kriterleri yerine getirerek Almanya’ya çalışmak için gidebilirler. Böylece yüksek standartlı bir geleceğin adımını atabilirler.

Denklik Nedir? Ne İşe Yarar?

Almanya’da Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası kapsamında çalışmak istiyorsanız; diplomanızın ya da mesleki yeterliliğinizi belgeleyen evrakların Almanya’da bir denkliği olup olmadığını öğrenmek zorundasınız. Denklik alabilmek ve başvuruda bulunabilmek için, kişinin diplomalarını ve belgelerini eksiksiz ve düzenli bir şekilde Alman resmi kurumlarına iletmesi oldukça önemli bir süreçtir.

Denklik Belgesi Aldıktan Sonra Süreç Nasıl İlerliyor?

Nitelikli İş gücüne sahip kişi, gerekli belgeleri hazırlayıp Alman resmi makamlarından diplomasının veya mesleki eğitiminin denkliğini yapıp, başvuruda bulunduktan sonra eğer kabul edilirse Almanya’da 6 ay boyunca iş arama imkânına kavuşabilir. Bu süreçte Alman Konsolosluğu kişiye 6 ay boyunca iş arama vizesi vermektedir. Ancak eğer kişi bir işe girer ve kabul görürse çalışma vizesi için ayrıca başvuruda bulunması gerekmektedir. Almanya çalışma vizesine başvurabilmek için öncelikle bir şirket veya firmayla anlaşarak iş sözleşmesi yapılması gerekmektedir.

Nitelikli İş Gücü Olarak Hangi Şartları Yerine Getirmeliyim?

Aşağıdaki durumlarda nitelikli iş gücü olarak ikamet izni alabilirsiniz:

• Türkiye’de aldığınız yeterliliğe Almanya’dan denklik aldıysanız,
• Size somut bir istihdam yeri verildiyse ve istihdamı sağlayan işveren tarafından ‘’Erklärung zum Beschäftigungsverhältnis“** isimli form doldurulduysa,
• Meslek icra etme izni aldıysanız (veya bu iznin size verileceğine dair teminat aldıysanız) veya “düzenlenmiş meslek” (reglementierter Beruf)1) olarak ifade edilen (örneğin sağlık alanındaki) bir meslekte çalışmak istiyorsanız,
• Geçerli pasaport, geçiminizi sağlayacak şekilde yeterli gelir vs. gibi yabancılar hukukuna dayalı genel şartları yerine getiriyorsanız.

NOT: Almanya’da bazı meslekler yasalarla düzenlenmektedir. Yasalarla düzenlenmiş demek Almanya’da meslekte çalışabilmek için mesleki deneyiminize denklik almanızın gerekmesidir. Bu yasal bir koşuldur. Şayet denkliğiniz Alman makamlarınca henüz kabul edilmediyse, vize başvurunuzun işleme alınması mümkün değildir.

Türkiye’de Aldığım Yüksekokul Diplomasına Sahibim. İmkânlarım Nelerdir?

Nitelikli iş gücü şartlarını yerine getiriyorsanız ve aşağıdaki özelliklere sahipseniz;

• En az bir yıllığına somut bir istihdamınız varsa,

• İstihdam sahip olduğunuz yeterlilikle uyumluysa,

• Yıllık maaşınız brüt en az (1 Ocak 2024 tarihinden itibaren) 41.041,80 Euro ise.

“Blaue Karte EU“ (AB Mavi Kart) başvurusu yapabilirsiniz:

NOT 1 : Almanya ‘da çok az işçinin bulunduğu MINT Berufe /Dar boğaz meslekler olarak tanımlanan bir meslek kolunda (doğa bilimcileri, matematikçiler, mimarlar, mekan planlamacıları, şehir planlamacıları ve trafik planlamacıları, tasarımcılar, mühendisler ve mühendislik bilimcileri, doktorlar, bilgi ve iletişim teknolojisi uzmanları) gibi çalışıyorsanız, 1 Ocak 2024’ten itibaren ayda 3.420,15 Euro brüt veya daha fazla kazanmanız gerekir. Bu, yıllık 1 Ocak 2024’ten itibaren 41.041,80 Euro anlamına geliyor. Bu asgari maaş, AB Mavi Kart başvurusundan en az üç yıl önce üniversite diploması veya eşdeğer yükseköğretim programı alınmış veya başarıyla tamamlanmış olsa dahi (meslek ne olursa olsun) geçerlidir.

Not 2: Darboğaz bir meslekte çalışmıyor musunuz veya eğitiminizi üç yıldan daha uzun bir süre önce tamamladınız mı? O zaman ayda brüt 1 Ocak 2024’ten itibaren: 3.775,00 Euro veya daha fazla kazanmanız gerekir. Bu, yıllık 1 Ocak 2024’ten itibaren: 45.300 avro anlamına geliyor.

• Başarı ikramiyeleri ve diğer tamamen değişken özel ödemeler dikkate alınmaz.

• Belirli koşullar altında: Federal İş Ajansı’nın onayı gereklidir.

• Ayda brüt 1 Ocak 2024’ten itibaren: 3.775,00 Euro az kazanıyorsanız Federal İş Ajansı’nın ön onayına ihtiyacınız var.

Enformasyon Teknolojileri (IT) Alanında Sadece Pratikte Edindiğim Meslek Tecrübem Var. Bu Durumda Almanya’da Çalışmam Mümkün Müdür?

Şayet aşağıda belirtilen şartları yerine getiriyorsanız IT alanında çalışmak için nitelikli iş gücü olarak yeterlilik kanıtı sunmanız gerekmez:

Son yedi (7) sene en az üç yıllık meslek deneyimiyle mukayese edilebilir yeterlilik

En az yıllık brüt 49.680 Avro maaş geliri

B1 düzeyinde Almanca bilgisi, münferit durumlarda bundan feragat edilebilir (örneğin somut iş alanında sadece İngilizce bilgisinin yeterli olacağının kanıtlanması gibi)

Yüksekokul Diplomam Yok, Ama Türkiye’de Bitirdiğim Bir Meslek Eğitimim Var. İmkânlarım Nedir?

Sahip olduğunuz yeterlilik sayesinde kalifiye bir işi yapmak üzere ikamet izni alabilirsiniz. Birbirine yakın dallarda da çalışabilme imkânına sahipsiniz. Sahip olduğunuz yeterlilik sayesinde somut işleri yapacak durumda olmalısınız. Yardımcı işçi ve pratikle öğrenilen meslekler için bu husus geçerli değildir. Türkiye’de aldığınız yeterliliğin çalışmak istediğiniz işle uyumlu olup olmadığını Federal İş Ajansı değerlendirir.

Meslekî Yeterliliğe Dair Denklik Nasıl Alınır?

Türkiye’de alınan meslekî yeterlilik belgenize veya diplomanıza dair denklik işlemleri Alman resmi makamlarınca yürütülmektedir.

Türkiye’de Yaptığım Mesleki Eğitimim Var, Ancak Bunun Henüz Tümüyle Denkliğini Almadım. Neler Yapabilirim?

Şayet Türkiye’de aldığınız meslek eğitimi tamamen tanınmamış ve Almanya’da alınan bir eğitimle kıyaslandığında eksiklikler tespit edildiyse, Türkiye’de almış olduğunuz meslek eğitiminin tümüyle tanınmasını sağlamak için Almanya’da yeterlilik programlarına katılma imkânınız var. Bu uyum tedbirlerine katılımı sağlamak üzere 18 aylık ikamet imkânı mevcut olup, ikameti iki yıla kadar uzatmak mümkündür. Genelde bunun için gerekli ön şart Almanca bilgisidir, dil seviyesinin en az A2 düzeyinde olması gerekir.

Almanya’da Mesleki Eğitim (Ausbildung) Yapabilir miyim?

Evet, Almanya’ya okulda veya işletmede eğitim almak amacıyla seyahat edebilirsiniz. Yeterliliğe sahip eğitime başlamak için en az B1 düzeyinde Almanca bilgisi gereklidir. Eğitimin yanı sıra haftada on saate kadar çalışmak mümkündür.

45 Yaş Üstü Bir Yaştayım. Nitelikli İş Gücü Olarak Almanya’ya Gidebilir miyim?

Evet. “AB Mavi Kart” alamıyorsanız ve yıllık maaşınız brüt 45.540 Avro’nun altındaysa ilaveten uygun bir emekliliği ibraz etmelisiniz. İlave emeklilik olarak vatanınıza veya başka bir ülkeye ait emeklilik sigortasından, özel emeklilik veya yaşam sigortasından alacağınız, gayrimenkul veya başka mal varlığı bağlantılı alacağınız kanıt olarak geçerlidir.

Ailemi de Yanımda Götürebilir Miyim?

Nitelikli iş gücünün eşi ve reşit olmayan çocukları (yani çekirdek aile denilen aile bireyleri) aile birleşimi amacıyla vize başvurusunda bulunabilirler. Nitelikli iş gücü vize başvurusu yapıldığında aile bireyleri de aile birleşimi vize başvurusunu yapabilir. Başvurularla ilgili olumlu yönde karar verilebilmesi için Alman devletinden yardım almadan tüm ailenin geçimine yetecek gelirin ve yeterli büyüklükte bir dairenin olması gerekiyor. Eşlerin Almanya’ya gelmeden önce yeterli düzeyde Almanca bilmeleri prensipte beklenen bir husustur. Bu nedenle vize başvurusundan önce dil bilgisinin en düşük seviyesi olan A1 belgesi ibraz edilmelidir. A1 belgesinin ibrazıyla ilgili bazı istisnalar söz konusudur (örneğin nitelikli iş gücü AB Mavi Kartı şartlarını yerine getirmesi gibi). Çekirdek ailenin başvuruları ileri bir tarihte de yapılabilir. Ancak bu durumda da nitelikli iş gücünün Almanya’daki istihdamı, geliri, ikamet edilecek dairenin durumu ve eşin dil bilgisiyle ilgili belgeler ibraz edilmelidir. Nitelikli iş gücünün çocukları 16 yaşın üstündeyse ve daha sonra ebeveynin yanına gelecekse, Alman diline vakıf olmaları gerekir.

Hızlandırılmış Nitelikli İş Gücü Nedir?

Şayet bir işveren bulduysanız, çalışacağınız yerdeki yabancılar dairesi nezdinde sizin adınıza hızlandırılmış nitelikli iş gücü sürecine *başvurmak üzere bu işvereni yetkilendirebilirsiniz. Yabancılar dairesi işvereninize konuyla ilgili danışmanlık verir ve yurtdışından aldığınız yeterliliklerin tanınması için başvuruda destek olur. Yabancılar Dairesi, Federal İş Ajansının onayını alır. Denkliği veren makam ile Federal İş Ajansı belli bir sürede karar vermek zorundadır. Bu sürecin ücreti 411 Avro’dur. Buna yeterliliklerin tanıma ücreti de eklenecektir. Şayet yurtiçinde incelenmesi gereken tüm şartlar tamamlandıysa, yabancılar dairesi ön onayı verir ve bunu işvereninize gönderir. Bu ön onay elinize ulaştığında vize başvurusu için Almanya’nın dış temsilciliğinden randevu alabilirsiniz ki bu randevu üç (3) hafta için verilmiş olmalıdır. Söz konusu randevu sırasında ön onayın aslını diğer evraklarla ** birlikte ibraz etmelisiniz. Yurtdışı temsilciliği genelde 3 hafta içinde vize başvurusuyla ilgili kararını verecektir. Vize ücreti 75 Avro’dur.

Federal İş Ajansı Ön Onay Verebiliyor mu?

Hızlandırılmış nitelikli iş gücü süreci sadece bazı nitelikli iş gücü ve bazı kıyaslanabilir durumlarda mümkündür. İşvereniniz Federal İş Ajansı nezdinde de ön onay alınmasını talep edebilir. Ancak Federal İş Ajansı sadece istihdamla bağlantılı şartları inceler. Ajans, vizenin verilmesiyle ilgili şartları dikkate almaz. Şayet nitelikli iş gücü olarak yeterliliğinizin tanınmasında desteğe ihtiyacınız varsa, bu işlem uygun değildir. Örneğin bir atama/gönderme kapsamında geçici olarak Almanya’da çalışacaksanız bu işlem yararlıdır.